Ҳозирги кадастр қиймати қайта кўриб чиқилиб, у икки босқичда ҳисобланади.
Фото: Марат Наджибаев / UzNews.uzМолия вазирининг ўринбосари Дилшод Султонов мол-мулк солиғи ва ер солиғини ислоҳ қилиш ҳамда кўчмас мулкнинг жорий кадастр қиймати билан бозор қийматида баҳолаш ўртасидаги асосий фарқлар тўғрисида гапирди — деб бу хақда «UzNews.uz» нашри хабар беради.
Унинг таъкидича, республиканинг “тажриба-синов” ҳудудларида (Тошкент шаҳрининг Мирзо Улуғбек тумани, Тошкент вилоятининг Бўстонлиқ тумани, Бухоро вилоятининг Навоий ва Ромитан тумани) зарур ҳолларда хорижлик экспертларни жалб этган ҳолда ушбу харажатларни аниқлаш бўйича тажриба ўтказилади.
“Жорий кадастр қийматини ҳисоблашда уйнинг жойлашиши, инфратузилманинг мавжудлиги, кўкаламзорлаштириш, объект синфи ва бошқа кўпгина бозор кўрсаткичлари ҳисобга олинмайди.
Амалдаги баҳолаш механизми кўра, марказда ёки метро яқинида ва шаҳар чеккасида бир йилда қурилган бир хонали уйнинг тенг майдони харажати бир хил. Аслида, кўчмас мулк бозорида хонадонлар нархи уларнинг жойлашишига қараб катта фарқ қилади. Масалан, Тошкент шаҳри марказида жойлашган кўчмас мулк объектларининг жорий кадастр қийматининг ҳақиқий бозор нархи 4 бараваргача, шаҳар чеккасида эса 2 бараваргача қиммат. Шунингдек, жорий кадастр қиймати объектнинг ҳақиқий қийматига мос келмайди ва ижтимоий нуқтаи назардан адолатсиздир”, — деди Дилшод Султонов.
Таъкидланишича, кўчмас мулк объектларининг бозор қийматига яқин бўлган кадастр қиймати асосида мол-мулк солиғи ва ер солиғини ҳисоблаш механизмини жорий этиш икки босқичда амалга оширилади:
— Биринчи босқич (2021-2023 йиллар) уй-жой фондининг кўчмас мулк объектлари (квартиралар, якка тартибдаги турар-жой бинолари, мамлакат уйлари), шунингдек ушбу объектлар эгаллаган ер участкалари учун;
— Иккинчи босқич (2022-2024 йиллар) нотурар жойдаги кўчмас мулкнинг алоҳида объектлари, шунингдек, ушбу объектларни эгаллаган ер участкалари.
Ўтган 4 йил мобайнида кўчмас мулк объектларини бозор қийматига қараб, яъни бозорда шаклланган кўчмас мулк объектларига бўлган талаб ва таклифдан келиб чиқиб, кўчмас мулк бозори бўлмаган чекка ҳудудларда объектнинг қурилиш қиймати (харажат усули) асосида баҳолаш режалаштирилмоқда.
Қайд этилишича, баҳолашнинг биринчи натижаларини олгандан сўнг, аҳоли билан мулоқот ўтказилиб, уларга кўчмас мулк объектларини баҳолаш жараёни, баҳолаш натижаларини кўриб чиқиш ҳуқуқлари ва унга мурожаат қилиш имконияти тўғрисида маълумот берилади.
