Vazn kamaytirish bo‘yicha mutaxassislar ko‘pincha ochlikni ovqatdan ko‘ra ichimlik bilan bostirishni maslahat berishadi. Ammo ko‘plab sevimli ichimliklarni och qoringa iste’mol qilmaslik kerak. Bu organizmga jiddiy zarar yetkazishi mumkin.
— Manba: «Daryo» nashri.
Foto: Marie Claire
Ko‘pincha ma’lum bir oziq-ovqatning organizmga ta’siri haqida fikrlar mavjud, lekin ichimliklar bilan bunday emas. Bir piyola choy yoki bir stakan sharbatning nima yomon tomoni bo‘lishi mumkin? Ammo ba’zi ichimliklar foydali yoki zararli xususiyatlarini faqat ko‘plab omillar bilan birgalikda ochib beradi: oziq-ovqat iste’moli, kunning vaqti, salomatlik holati. Och qoringa iste’mol qilinganda, tanish ichimlik bezovtalikka olib kelishi va ayrim kasalliklar xavfini oshirishi mumkin.
Achchiq choy
Ko‘k va qora choylar antioksidantlarga boy va sog‘liq uchun juda ko‘p foyda keltiradi: saraton, yurak-qon tomir kasalliklari, diabet xavfini kamaytiradi, organizmdagi vazn va xolesterin miqdorini kamaytirishga yordam beradi, mikroblarga qarshi ta’sirga ega va aqliy faoliyatni qo‘llab-quvvatlaydi.
Foto: Marie Claire
Ammo choy tarkibida taninlar mavjud. Och qoringa iste’mol qilinganda, taninlar ko‘ngil aynishiga olib kelishi mumkin. Ichimlik qanchalik achchiq bo‘lsa, tanin miqdori shunchalik yuqori bo‘ladi va u ko‘proq noqulaylik tug‘diradi. Choyni ovqatdan keyin darhol emas, balki bir muncha vaqt o‘tgach, yarim yoki bir soatdan keyin ichgan yaxshi.
Agar organizmda temir tanqisligi bo‘lsa, choy iste’mol qilishni kamaytirish kerak. Taninlar temirning oshqozon-ichak traktida so‘rilishini kamaytiradi.
Qahva
Qahva antioksidantlarga boy va juda ko‘p ijobiy ta’sir ko‘rsatadi: miya faoliyatini yaxshilaydi, konsentratsiyani oshiradi va kayfiyatni yaxshilaydi. Qahva ikkinchi toifa diabet, ayrim saraton va Alsgeymer va Parkinson kabi neyrodegenerativ kasalliklarning rivojlanishiga to‘sqinlik qilishi mumkin.
Foto: Marie Claire
Ammo qahva me’da shirasining sekretsiyasini rag‘batlantirishi isbotlangan. Shu sababli, och qoringa qahva ichish ichak sindromi, oshqozon yarasi bo‘lsa, mumkin emas degan fikr bor, chunki me’da shirasining ortiqcha miqdori oshqozon shilliq qavatiga zarar yetkazadi, ko‘ngil aynishi va qayt qilishga olib keladi.
Shuningdek, qahvaning salomatlikka salbiy ta’sirini tasdiqlovchi tadqiqotlar yo‘q. Amaliyot shuni ko‘rsatadiki, har bir insonda qahvaga reaksiya individualdir. Hatto genetik xususiyatlar mavjud bo‘lib, ularda qahva maxsus tarzda so‘riladi va tanadan chiqariladi. Kimdir och qoringa qo‘sh xotirjamlik bilan ichadi va hech narsani sezmaydi, kimdir undan aziyat chekadi.
Kuchli choy singari, qahva ham organizm tomonidan minerallarning so‘rilishini buzadi, shuning uchun sog‘lom ovqatlanish va bir chashka qahva o‘rtasida tanaffus qilgan ma’qul.
Yangi meva sharbatlari
Meva sharbatlari vitamin va antioksidantlarga boy. Me’yorida bo‘lsa, sog‘liq uchun juda ko‘p foyda keltiradi. Misol uchun, yangi anor sharbatida antioksidantlarning yuqoria dozasi mavjud. Ular organizmni erkin radikallar ta’siridan, saratonning ayrim turlaridan himoya qiladi, yallig‘lanishni kamaytiradi.
Foto: Marie Claire
Meva sharbatlarida glyukoza va fruktoza kabi oddiy shakar mavjud. Misol uchun, bir stakan anor sharbati taxminan 34 gramm shakarni o‘z ichiga oladi va och qoringa bu glyukoza darajasining keskin oshishiga olib kelishi mumkin. Bunday holda, qondagi glyukoza miqdorini tezda kamaytirish uchun oshqozon osti bezi ko‘p miqdorda insulin ishlab chiqarishi kerak bo‘ladi.
Buning natijasida shakar yoki glyukemik o‘zgaruvchanlik paydo bo‘ladi. Glyukozadagi bunday holatlar 2-toifa diabet, yurak-qon tomir kasalliklari va vazn ortishi xavfini oshiradi. Shuning uchun, ba’zi meva sharbatlarini ovqat bilan yoki ovqatdan keyin ichish mumkin.
Spirtli ichimliklar
Och qoringa spirtli ichimliklarni iste’mol qilish uning organizmga toksik ta’sirini oshiradi. Och qoringa bir yoki ikki stakan ichish qondagi glyukoza miqdorini pasaytiradi – bu gipoglikemiya deb ataladi. Uning belgilari: asabiylashish, bosh aylanishi, tanadagi titroq, o‘tkir ochlik hissi, ko‘pincha ortiqcha ovqatlanishga olib keladi.
Foto: Marie Claire
Oziq-ovqat spirtli ichimliklarni ingichka ichakka kirishini sekinlashtiradi, u yerda so‘riladi va shu bilan barcha salbiy ta’sirlarni kamaytiradi, bu esa organizmdan toksinlarni olib tashlashni osonlashtiradi.
Spirtli ichimliklar oshqozon shilliq qavatini bezovta qiladi, mavjud ovqat hazm qilish muammolarini kuchaytiradi va yangilarini keltirib chiqaradi. Tarkibida sodali alkogolli kokteyl — bu o‘tkir davrda oshqozon yarasi yoki gastrit egasi iste’mol qilishi mumkin bo‘lgan eng yomon narsa.
