Bosh og‘rig‘iga muntazam ravishda dosh bersangiz nima sodir bo‘ladi?
Bosh og‘rig‘i barchaga tanish. Ba’zilar bu kamdan kam uchraydi, boshqalar esa muntazam yoqimsiz og‘riqli hislarni boshdan kechiradi. Organizmdagi har qanday og‘riq — mudofaa reaksiyasi, muammolarning qo‘ng‘irog‘idir. Bosh og‘rig‘i nima uchun paydo bo‘ladi va nimaga unga toqat qilmaslik kerak? — Manba: «Daryo» nashri.
Bosh og‘rig‘i sabablari
Shifokorlar bosh og‘rig‘iga olib keladigan 150 dan ortiq kasallik va holatlardan xabardor. Birlamchi bosh og‘rig‘i migren va zo‘riqish bosh og‘rig‘i deb ataladi. Ular boshqa kasalliklarning alomatlari hisoblanmaydi va mustaqil kasallik sifatida paydo bo‘ladi. Bu muammolar gipertoniya, siqilgan nerv uchlari yoki qon tomirlar spazmi bilan bog‘liq emas.
Asosiy bosh og‘rig‘i nima?
Migren
O‘tkir chidab bo‘lmas og‘riq bo‘lib, u pulsli, vizual effektlar, ko‘ngil aynishi va qayt qilish hissi bilan birga kechadi. Ko‘pincha migren boshning faqat yarmini qoplaydi. Hurujlar odatda yorqin yoki miltillovchi chiroq, baland tovush va kuchli hidlar bilan qo‘zg‘aladi, ammo migren bilan og‘rigan har bir odam o‘zining migren belgilarini aniqlay oladi.
Kuchli bosh og‘rig‘i
Boshda siqish hissi bilan namoyon bo‘ladi. Ko‘pincha odamlar bunga chidashda davom etadilar, chunki bunday og‘riq migrenga qaraganda kuchsizroq.
Tibbiy preparatlarga qaramlikdan kelib chiqadigan bosh og‘rig‘i
Uchinchi turdagi muammo. Paradoksal ravishda, bosh og‘rig‘i tufayli qabul qilingan og‘riq qoldiruvchi vositalarni haddan tashqari ko‘p iste’mol qilish fonida paydo bo‘ladi. Shifokorlarning ta’kidlashicha, har oyda 10 dan ortiq bosh og‘rig‘iga qarshi vositalarni qabul qilish qaramlikka bog‘liq shaklning rivojlanishiga olib keladi. Hozirgacha olimlar uning paydo bo‘lish sababini aniqlamadilar. Dori-darmonlarga bog‘liq bosh og‘rig‘ini davolashda shifokor birinchi navbatda ularga qaramlikni yo‘qotishga yordam beradi, shundan keyingina — asosiy sababni yo‘q qiladi.
Bosh og‘rig‘i xavf haqida signal beradi
Bu, shuningdek, turli kasalliklar va hayot uchun xavfli sharoitlarni namoyon qiladi:
- qon bosimining keskin ko‘tarilishi yoki pasayishi, insult xavfi;
- burun yo‘llarining yallig‘lanishi, gaymorit;
- miya saratoni;
- travmatik miya shikastlanishi;
- depressiya.
Bosh og‘rig‘ining boshqa sabablari:
- uyqusizlik;
- suvsizlanish;
- stress;
- vizual zo‘riqish, kompyuterda uzoq vaqt ishlash yoki televizor tomosha qilish;
- spirtli ichimliklarni iste’mol qilish;
- chekish;
- qahva va choyga haddan tashqari qaramlik (kuniga bir necha chashka).
Nega bosh og‘rig‘iga chidab bo‘lmaydi?
- Bosh og‘rig‘i asab tugunlarining halokatiga sabab bo‘ladi va insonning psixo-emotsional holatiga ta’sir qiladi. Bu charchoq hissini, asabiylashishni kuchaytiradi va ruhiy o‘zgarishlarning surunkali omiliga aylanishi mumkin;
- Doimo bosh og‘rig‘iga dosh berish uning surunkali holatga o‘tish xavfi bor;
- Bosh og‘rig‘i yurak-qon tomir kasalliklarining rivojlanishiga bevosita ta’sir qiladi;
- Bosh og‘rig‘i organizmdagi qaytarilmas fiziologik jarayonlarning boshlanishi bo‘lishi ehtimoldan holi emas.
Bosh og‘riganda nima qilish kerak?
- Vaziyatingizni diqqat bilan kuzatib boring va bosh og‘rig‘ining boshlanishini qo‘zg‘atadigan omillardan qochishga harakat qiling (kundalik rejimga rioya qilmaslik, stress, ba’zi ovqatlarni iste’mol qilish);
- Agar bosh og‘rig‘i takrorlansa yoki to‘satdan paydo bo‘lsa, shifokor bilan maslahatlashing va uning ko‘rsatmalariga rioya qiling;
- Qarshi ko‘rsatmalar bo‘lmasa, analgetiklarni qabul qiling (migren uchun, hujum annalida dori-darmonlarni qabul qilish eng samarali hisoblanadi).
Qachon og‘riq qoldiruvchi vositalarni shifokor retseptisiz qabul qilmaslik kerak?
- Homiladorlik va emizikli davrda;
- Buyrak yetishmovchiligi;
- Jigar kasalliklari;
- Oshqozon yarasi;
- Gipertoniya yoki gipotoniya;
- Bronxial astma yoki allergiya.
